‘Ik durf niets te zeggen…’

Als angst regeert

Als angst regeert is er sprake van een onveilige werkcultuur, de signalen hiervan zijn vaak moeilijk te zien.

Medewerkers die uit angst voor consequenties hun mond dicht houden, helaas kom ik het op de werkvloer regelmatig tegen. Verschillende redenen die hier de oorzaak van kunnen zijn.

Opvallend vind ik situaties waarin een manager zelf op de werkvloer een team manipuleert en een onveilige werkcultuur creëert. Ik heb vaker meegemaakt dat het gaat het om een manager die wel succesvol is voor de praktijk of dit in het verleden is geweest, zaken voor elkaar krijgt en hier ook de waardering voor krijgt. Juist dit maakt dat deze manager er zich niet eens altijd zelf ook bewust van is en het bovendien voor een praktijkeigenaar niet direct duidelijk is wat er op de werkvloer gaande is. Onbekwaamheid kan ook een rol spelen, zeker als deze manager vanuit bijvoorbeeld een assistentenrol is doorgegroeid en niet echt heeft geleerd hoe je een team moet aansturen.

Hoe herken je deze manager?

Hij/zij heeft vaak een natuurlijke gave om mensen voor zich te winnen, door ‘oprecht’ heel attent en begaan te zijn, vooral op die momenten waarop een medewerker kwetsbaar is. Maar ook door iets voor een specifieke medewerker te regelen om iets anders gedaan te krijgen. Dit voelt wellicht als managen echter komt meer in de buurt van manipuleren. Ook heeft dit type manager feilloos in de gaten op welke momenten een medewerker te dichtbij komt of iets doet wat niet past in het plaatje van deze manager of zelfs bedreigend voelt voor deze manager.

 

“als jij dit nu niet doet, dan weet ik niet of we jouw contract gaan verlengen”

Gevaarlijk wordt het als deze manager precies weet wat er nodig is om collega’s bewust op afstand te houden en soms zelfs op een min of meer dreigende wijze duidelijk te maken welke (machts)positie hij/zij heeft.

Vraag jij je als praktijkeigenaar wel eens af waarom jouw team zelf niet in beweging komt?

Goed om te checken of dit wellicht de reden is: durven jouw medewerkers uit angst voor represailles niets te zeggen? En let op: niet alleen een manager kan hier de oorzaak van zijn, ook een (dominant) teamlid zelf kan een dergelijke situatie creëren. En dit kan zo maar jarenlang ‘goed’ gaan, zelfs als de teamleden zich hier wel bewust van zijn.

Pas bij het vertrek van deze manager of meestal bij een andere (ingrijpende) verandering binnen de praktijk gaan er lampjes branden. Dan wordt ineens duidelijk hoe schadelijk dit (al veel te lang) is geweest voor het team, de praktijkeigenaar maar ook voor de betreffende manager zelf. Die heeft namelijk vaak onbewust uit angst of onzekerheid deze managementstijl toegepast en is hierin niet (of onvoldoende) gecorrigeerd.

Herkenbaar? Geloof mij, je bent niet de eerste praktijkeigenaar die een dergelijke situatie niet tijdig heeft gesignaleerd. Omdat je er zelf onderdeel van bent is het vaak ook lastig om te zien, ook al voel je dat het niet klopt, scherp krijgen wat precies de oorzaak is blijft ingewikkeld.

TIP 1. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon zou hierbij kunnen helpen. Dit kan iemand in jouw team zijn maar ook een onafhankelijke gecertificeerde vertrouwenspersoon buiten jouw praktijk. Mijn advies is om voor beide opties te zorgen zodat jouw medewerkers een keuze hebben om iemand in vertrouwen te nemen om dit patroon te doorbreken.

TIP 2. Belangrijk is ook om regelmatig te benoemen, voorbeelden te geven aan jouw team waarvoor een medewerker jou of een vertrouwenspersoon kan (en vooral moet?) inschakelen.

TIP 3. Volg mij! Binnenkort kom ik met een nieuw exclusief traject om jouw praktijk te begeleiden. Wil je op de hoogte blijven? Stuur mij een mail op team@dentiness.nl